Żywokost lekarski [Symphytum officinale] w ziołolecznictwie znany jest przeszło 2 tysiące lat. Nazwa botaniczna wywodząca się z greki oznacza zespalać, wzmacniać, łączyć. Polska nazwa jasno wskazuje na przeznaczenie – żywokost – żywi kość, wzmacnia kość. W tradycji ludowej znany jako kosztywał i żywy gnat.
Żywokost zajmuje szczególne miejsce w medycynie ludowej. Należy najlepszych ziół, które natura ma dla nas w pogotowiu. Często niezastąpiony, potrafi regenerować tkankę kostną, skórną, mięśniową i błony śluzowe. Liście żywokostu niejednemu uratowały życie w trudnych czasach wojen i głodu, stanowił bazę do odżywczych zup.
Żywokost właściwości lecznicze
Żywokost lekarski łatwo rozpoznamy po pięknych zwykle filetowych kwiatach zebranych w zwisłe kwiatostany. Bylina wyrasta do 1 m, na prosto wzniesionej łodydze są duże jajowate liście. Lubi wilgoć i podmokłe tereny. Porasta brzegi wód, rowy melioracyjne, podmokłe łąki, pastwiska.
Surowcem leczniczym są ziele i korzeń żywokostu. Ziele zbieramy latem, korzeń jesienią i wiosną. Jest trudny do wydobycia, potrzeba sporo siły i ostre narzędzie. Przy ostatnich zbiorach podważając rośliny wraz z grudami mokrej ziemi o mało nie złamałam grubej rączki szpadla.
Twardy korzeń żywokostu głęboko wrasta w głąb ziemi i jest silnie rozgałęziony. Zewnątrz czarny w środku biało kremowy. Po namoczeniu w wodzie pęcznieje i staje się giętki. Suszymy w temperaturze do 50°C. Korzeń i ziele zawierają śluzy i związki czynne, które głęboko się wchłaniają. Alantoina pobudza tkanki do regeneracji, auksyna wspomaga tworzenie nowej tkanki. Nalewki, wywary, oleje, maści, okłady z liści, surowego korzenia pomagają goić wszelkie rany, zmiany skórne i tkanki od wewnątrz
Zastosowanie żywokostu
- choroby kręgosłupa, stawu biodrowego, kolan
- złamania, zwichnięcia, stłuczenia
- bóle stawów, mięśni, reumatyzm, rwa kulszowa, dna moczanowa
- zapalenia ścięgien, tkanki miękkiej stawów, zakrzepowe zapalenie żył
- rany, zmiany skórne, odleżyny, oparzenia słoneczne, odmrożenia
- hemoroidy, żylaki, wrzody, zniszczone błony śluzowe
- osłaniająco w nieżytach dróg oddechowych i wrzodach przewodu pokarmowego
- kosmetycznie do regeneracji i poprawy napięcia wiotkiej, pomarszczonej skóry
Skutki uboczne żywokostu
Przez tysiące lat ludzkość stosowała żywokost w kuchni i lecznictwie bez wzmianek o efektach ubocznych. W aptekach dostępne były preparaty żywokostowe do użytku wewnętrznego. Niektórzy mogą pamiętać z dzieciństwa osobliwy smak bardzo skutecznego syropku „Symphyti” na kaszel. Były miody lecznicze i mieszanki ziołowe do użytku wewnętrznego.
Przed laty w żywokoście odkryto w związki, które w dużych ilościach mogą uszkodzić wątrobę i wycofano z listy ziół leczniczych. Że tych związków jest niewiele i potrzeba by jeść bardzo duże ilości na surowo wątrobę uszkodzić już nikogo specjalnie nie interesowało. Czołowi naturoterapeuci twierdzą, że decyzję podjęto w oparciu o nierzetelną metodologię badań. Wyizolowane z rośliny alkaloidy pirolizydynowe podawano lub wstrzykiwano zwierzętom w dawkach kilkaset razy przekraczających typowe użycie.
Cóż można dodać ? Syropów syntetycznych będących na liście 20 substancji najczęściej prowadzących do zgonów dzieci do 5 roku życia nie wycofuje się. Obecnie po wielu dyskusjach w niektórych krajach przywrócono żywokost do łask.
Żywokost lekarski przepisy lecznicze
Liście żywokostu
Stosuje do okładów i kąpieli przy bólach stawów – dna moczanowa, reumatyzm. Bólach kręgosłupa, kostnych, zaburzeniach ukrwienia i uszkodzeniach dysku międzykręgowy. Przy żylakach i uzupełnieniu leczenia po złamaniach kości i stłuczeniach. Także przy złamaniach nie kwalifikujących się do zakładania gipsu np. palec u nogi.
Stosuje do okładów i kąpieli przy bólach stawów – dna moczanowa, reumatyzm. Bólach kręgosłupa, kostnych, zaburzeniach ukrwienia i uszkodzeniach dysku międzykręgowy. Przy żylakach i uzupełnieniu leczenia po złamaniach kości i stłuczeniach. Także przy złamaniach nie kwalifikujących się do zakładania gipsu np. palec u nogi.
- Świeże, umyte rozwałkowane liście przykładamy na chore miejsca i zawijamy bandażem.
- Sparzone gorącą wodą, ciepłe liście stosujemy jak wyżej
- Kąpiel: Pół kg świeżych lub suszonych liści zalewamy na noc 5 litrami wody. Następnego dnia podgrzewamy i dolewamy do wanny
Nalewka z żywokostu
Umyte korzenie lub liście kroimy, zalewamy wódką żytnią odstawiając na 10-14 dni w ciepłym miejscu. Stosujemy do nacierania kręgosłupa, stawów i kości po złamaniach, uszkodzeniach, bólach reumatycznych.
Umyte korzenie lub liście kroimy, zalewamy wódką żytnią odstawiając na 10-14 dni w ciepłym miejscu. Stosujemy do nacierania kręgosłupa, stawów i kości po złamaniach, uszkodzeniach, bólach reumatycznych.
Korzeń żywokostu
Maść z korzenia żywokostu
4-6 świeżych, umytych korzeni kroimy na cienkie kawałki. Krótko podsmażamy z 250 g czystego smalcu i odstawiamy na noc. Po 24 godzinach podgrzewamy, przecedzamy przez ściereczkę mocno odciskając. Przekładamy do słoiczków, przechowujemy w lodówce. Przy opatrywaniu ran u ludzi i zwierząt jest niezastąpiona
4-6 świeżych, umytych korzeni kroimy na cienkie kawałki. Krótko podsmażamy z 250 g czystego smalcu i odstawiamy na noc. Po 24 godzinach podgrzewamy, przecedzamy przez ściereczkę mocno odciskając. Przekładamy do słoiczków, przechowujemy w lodówce. Przy opatrywaniu ran u ludzi i zwierząt jest niezastąpiona
Olej na chory kręgosłup i stawy
Do garnka wsypujemy po 5 łyżek korzenia żywokostu, kwiatu nagietka i dziurawca. Zalewamy 2 szklankami oliwy z oliwek i gotujemy na maleńkim ogniu godzinę. Odstawiamy na 12 godzin do naciągnięcia . Podgrzewamy i przecedzamy. Dolewamy 2 buteleczki spirytusu kamforowego, mieszamy i przelewamy do słoiczków.
Olej odnawia chrząstkę stawową. Naciera się chory kręgosłup, staw biodrowy, kolano. Kuracja trwa do pół roku.
Do garnka wsypujemy po 5 łyżek korzenia żywokostu, kwiatu nagietka i dziurawca. Zalewamy 2 szklankami oliwy z oliwek i gotujemy na maleńkim ogniu godzinę. Odstawiamy na 12 godzin do naciągnięcia . Podgrzewamy i przecedzamy. Dolewamy 2 buteleczki spirytusu kamforowego, mieszamy i przelewamy do słoiczków.
Olej odnawia chrząstkę stawową. Naciera się chory kręgosłup, staw biodrowy, kolano. Kuracja trwa do pół roku.
Inne zastosowania
Choroby skóry: łuszczyca, egzema, wypryski, pokrzywki
Bierzemy: 200 g korzenia żywokostu, 100 g kwiatu lebiodki, 50 g kwiatu lipy.
Łyżkę mieszanki gotujemy pod przykryciem 20 minut w 3 litrach wody i dodajemy do kąpieli.
Stosujemy 3 x w tygodniu przed snem również u dzieci. Łagodzi choroby skóry, oczyszcza drogi moczowe i nerki.
Bierzemy: 200 g korzenia żywokostu, 100 g kwiatu lebiodki, 50 g kwiatu lipy.
Łyżkę mieszanki gotujemy pod przykryciem 20 minut w 3 litrach wody i dodajemy do kąpieli.
Stosujemy 3 x w tygodniu przed snem również u dzieci. Łagodzi choroby skóry, oczyszcza drogi moczowe i nerki.
Syrop
Przy zachowaniu zdrowego rozsądku i traktowaniu zioła jako leku, a nie warzywa, możemy na własne potrzeby zrobić skuteczny syrop
2 łyżki sproszkowanego korzenia gotujemy 10 minut w szklance wody. Po przestygnięciu odcedzamy dodajemy 100 ml miodu, sok z połowy cytryny i mieszamy. Skuteczny na kaszel, zapalenie gardła, oskrzeli, przeziębienia. Stosujemy po łyżce 3-4 razy dziennie.
Przy zachowaniu zdrowego rozsądku i traktowaniu zioła jako leku, a nie warzywa, możemy na własne potrzeby zrobić skuteczny syrop
2 łyżki sproszkowanego korzenia gotujemy 10 minut w szklance wody. Po przestygnięciu odcedzamy dodajemy 100 ml miodu, sok z połowy cytryny i mieszamy. Skuteczny na kaszel, zapalenie gardła, oskrzeli, przeziębienia. Stosujemy po łyżce 3-4 razy dziennie.
Bogusia della Porta
Wykorzystałam niektóre przepisy M. Treben i S. Korżawskiej
Wykorzystałam niektóre przepisy M. Treben i S. Korżawskiej
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz