Agnieszka Marciniuk
Ponad 1200 nacjonalistów UPA napadło na osady ludności polskiej. Pod przykryciem deszczowej nocy zaatakowano Lipsko i Jędrzejówkę. Cztery sotnie pod dowództwem Ivana Szpontaka, przedzierając się lasami wzdłuż rzeki Tanew, omijając wsie Brzezinki, Pawelce i Pizuny, około drugiej w nocy dotarły pod zabudowania Lipska i Jędrzejówki. Upowcy wychodząc z lasu natknęli się na trzyosobową czujkę z placówki Lipsko i nawiązała się wymiana ognia. UPA kulami zapalającymi podpaliła skrajne zabudowania obu miejscowości. Odgłos strzelaniny zaalarmował placówki w obwodzie. Pod naporem ostrzału, obrońcy Lipska i Jędrzejówki ponieśli znaczne straty. Był to początek krwawej bitwy.
Kierowanie walką obronną przejął dowódca kompani AK Karol Kostecki, który po przybyciu plutonu Narol-Zagrody-Narol Wieś wyruszył na odsiecz obu atakowanym wsiom. Plutony Lipie i Kadłubiska natknęły się na czotę UPA, zdążającą w kierunku Lipia przez wzgórze Hassa. Połączone oddziały AK i BCh po bohaterskiej obronie odparły w końcu atak od strony Lipska i Jędrzejówki i podążyli z pomocą walczącej placówce w Łukawicy. Placówki w Brzezinach i Majdanie odparły ataki wychodzących sotni UPA ze wsi Kołajce. Dzięki ofiarnej, zbrojnej walce napastnicy zostali wyparci z Lipska, Jędrzejówki i Łukawicy. UPA wycofując się paliło ocalałe zabudowania wsi Pizuny, Pawelce i Brzezinki, mordując napotykanych mieszkańców narodowości polskiej, w tym kobiety i dzieci.
W pamiętnym dniu w trakcie dziesięciogodzinnych walk poległo, bądź zostało zamordowanych 37 mieszkańców Narolszczyzny, w tym kilkunastu żołnierzy AK i BCh, wielu w wyniku odniesionych ran. Po stronie UPA straty wyniosły 80 zabitych i rannych.
Na kamiennym głazie wyryty jest napis:
"Polegli w dniu 21 maja 1944 r. w obronie swoich zagród" oraz - "Cześć ich pamięci". Pomiędzy tymi napisami widnieją imiona i nazwiska wszystkich osób poległych w walce i zamordowanych podczas napadu UPA. Pomnik został postawiony w 1975 roku.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz