Okolice Sokołowa Podlaskiego zostały w XV w. licznie zasiedlone przez rody rycerskie pochodzące z terenów dawnego Królestwa Polskiego. Przedstawiciele tych rodzin zakładali tutaj wsie szlacheckie, a czy wiecie, że niektóre z tych wsi zachowały w swoich nazwach do dziś nazwy herbów ich dawnych właścicieli. Kiedyś takich miejscowości było znacznie więcej, ale jak wiemy czas i ludzie robią swoje i wielu już nie ma, zastąpiły je inne. Rozejrzyjmy się zatem uważnie i poszukajmy wspólnie. Może na początek w szerszej perspektywie. Więc co my tu mamy? Jest. Nad rzeką Bug, niedaleko Nura, na wysokości Kiełpińca. Wieś i to szlachecka. Ślepowrony. Skąd nazwa? Rzecz jasna. Ślepowrońscy herbu Ślepowron! A co to ten herb Ślepowron? Jak wygląda? Więc krótko. Na niebieskiej tarczy podkowa z krzyżem, na której ptak 🐦 czarny ze złotym pierścieniem w dziobie. Idźmy za ciosem. Po tamtej stronie rzeki, w gm. Dziadkowice, wieś Zaremby, skąd Zarębowie herbu Zaręba. Ciekawy herb, jakiś nie nasz. Tak. Dobrze nam się wydaje. Wszystko objaśnia legenda herbowa, po części potwierdzona przez historyków mówiąca, że wszyscy dzisiejsi Zarębowie od jednego przodka pochodzą i to od jakiego! Był nim potomek króla Haralda II - Magnus z Anglii. Nie. Nie żartujemy! Zobaczymy teraz od zachodu. Obok rzeki Liwiec wieś Pierzchały od herbu Pierzchała zwanego też Kolumną względnie Rochem, czyli na czerwonym tle biała wieża szachowa. Teraz dla odmiany od południa. Jest. Olędy Bończe. Stąd Olędzcy, a herb Bończa vel Jednorożec 🦄 jest jednym z 71 najstarszych w Polsce i przedstawia właśnie Jednorożca. Legenda mówi, że przodek przybył z Italii. Teraz bliżej Sokołowa. Aż dwie wsie z herbem Rogala zwanym też Czambor, czyli Dmochy Rogale i Krynki Rogale, skąd Dmowscy i Kryńscy. Klejnot szlacheckie przedstawia dwa rogi, jeleni i bawoli, a opowieści sięgają czasów Bolesław Krzywoustego i rycerza Biberszteina, ten miał się wykazać niezwykłą odwagą i siłą, był taki mocarz, że chwyciwszy byka ułamał mu jeden z rogów. Bliżej Kosowa Lackiego jest zaś wieś Grzymały, mówią że bliźniacza dla Grzymał pod Łomżą. Nazwa jest ewidentnie osobowa i odherbowa. Grzymała to bardzo stary herb, jego pieczęcie, które się zachowały są z 1276 r. A skąd protoplasta? Ano Długosz prawi, że z Niemiec. Klejnot przedstawia w złotym polu mury i trzy wieże, a w otwartej bramie rycerz zwany Pielgrzymem. Pod Sterdynią jest wieś Kuczaby. Skąd nazwa? A od herbu Kuszaba vel Bychawa lub Paprzyca. Ten klejnot rycerski ma być z Czech przyniesion. Jest na nim koło młyńskie a w hełmie, czyli na górze osiem głów szczeniąt. A jaka opowieść! Dawniej była tu jeszcze obok wieś Cholewy od herbu Cholewa, czyli miecza i dwóch klamr w polu czerwonym. Ale już tej nazwy nie ma. I na koniec znów dwie wsie z nazwą Korabie. Tj. Korabie (Kosierady Korabie) pod Rozbitym Kamieniem i Sosna Korabie skąd Kosieradzcy i Sosnowscy vel Soszyńscy. Herb Korab zwano też łódką, dlatego miasto Łódź ⛵ nazywa się właśnie Łódź i łódkę do dziś ma w herbie. A co do właściwego herbu Korab ten ma złotą łódź z wieżą na czerwonej tarczy, a legenda sięga czasów Krzywoustego protoplasta rodu był Normanem, ha potomek wikingów, tyle że nie wiadomo czy z Wysp Brytyjskich, czy Skandynawii i do Polski według legendy przypłynął właśnie korabem w XII w.
Foto/Tekst Ewa K. Skarżyńska i Dariusz M. Kosieradzki
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz