ORP " Groźny" 351

ORP " Groźny" 351
Był moim domem przez kilka lat.

piątek, 28 maja 2021

Wejherowo

 27 maja 1643 roku wojewoda Jakub Wejher założył Wejherowo. Początkowo nosiło ono nazwę Wejherowska Wola, a następnie Nowe Miasto, ponieważ położone było obok starszego od niego Pucka, natomiast potoczną nazwą niemiecką była w tym okresie Weihersfrey.

Prawa miejskie uzyskało już w 1650 roku czyli 7 lat od powstania.
Wejherowo należało kolejno do dziedziczących je rodów magnackich: Radziwiłłów, Sobieskich (m.in. Króla Jana III Sobieskiego) i Pzebendowskich. Potem dobra wejherowskie
przeszły w ręce angielskiego konsula w Gdańsku Aleksandra Gibsona, który w 1790 r. sprzedał włości rodzinie Keyserlingków.
Na początku XIX wieku, po wojnach napoleońskich, nastąpił rozwój miasta. Po zajęciu miasta przez Prusaków zmieniono jego
nazwę na Neustadt (Nowe Miasto), które od 1818 r. stało się siedzibą landrata. Wejherowo było również siedzibą powiatu, który objął
także miasto Sopot, Puck oraz Półwysep Helski. W roku 1887 na tym terenie powstały 2 powiaty. Podział ten utrzymał się do 1920 r.
W 1928 r. powiaty wejherowski i pucki połączyły się znowu tworząc Powiat Morski. Obecnie powiaty wejherowski i pucki funkcjonują osobno. W czasie zaborów prowadzono stałą systematyczną politykę germanizacyjną. Wprowadzono język niemiecki
do szkół i urzędów, zlikwidowano szkołę klasztorną (1824). Ludność kaszubska broniła się przed wynarodowieniem. Założone w 1857 r. gimnazjum (nazywane Gamaja) odegrało znaczącą rolę w utrzymaniu polskości na Kaszubach. Powstała tam tajna organizacja patriotyczna - Związek Filomatów. Kolportowano na terenie Wejherowa gazety
polskie, m.in. Gazetę Gdańską. Podjęto działalność gospodarczą, m.in. powstał Bank Kaszubski, a w 1907 r. - spółdzielnia kupiecka. Zaczęły powstawać małe zakłady
przemysłowe, m.in.: cegielnia, młyny, drukarnia, cementownia, fabryka cygar i papierosów, gazownia. Odbywały się zjazdy
polskich towarzystw śpiewaczych.
W 1920 wróciło do Polski (mimo protestów części lokalnej ludności). Stało się siedzibą
powiatu morskiego w województwie pomorskim (który obejmował również Puck
i Hel ). Wkrótce struktura demograficzna zaczęła się powoli zmieniać na korzyść Polaków. W dwudziestoleciu międzywojennym był tu jeden z głównych ośrodków regionalizmu (postulowano autonomizację regionu Pomorza w ramach państwa polskiego).
We wrześniu 1939 Wejherowo zajęte przez Niemców powtórnie przemianowano na Neustadt in Westpreußen , zaś zasłużony
burmistrz Teodor Bolduan został
natychmiast aresztowany i rozstrzelany.
Krótko po zakończeniu działań wojennych miasto odwiedził gauleiter Pomorza Albert
Forster, który publicznie pogroził
antyniemiecko nastawionym mieszkańcom Wejherowa. W okresie okupacji działała tu
konspiracyjna organizacja TOW "Gryf Pomorski" . Na przełomie 1939 i 1940 roku Niemcy rozstrzelali w lasach piaśnickich
12–14 tys. ludzi (w tym wielu
wejherowian). Wyzwolenia spod okupacji hitlerowskiej Wejherowo doczekało się 12 marca 1945 roku.
Decyzja o rozpoczęciu budowy Elektrowni Jądrowej w Żarnowcu w połowie lat siedemdziesiątych XX wieku spowodowała rozwój budownictwa mieszkaniowego w
Wejherowie. Ale do dynamicznego rozwoju miasta przyczyniło się utworzenie samorządów lokalnych w 1991 roku a szczególny okres
rozkwitu miasta nastąpił od pierwszych lat XXI wieku. Od 1998 roku do dnia dzisiejszego
prezydentem miasta jest Krzysztof
Hildebrandt.
/Boguś
Może być zdjęciem przedstawiającym niebo

Brak komentarzy: