Klub Miłośników Historii Polski
2 stycznia 1732 roku założono Bibliotekę Załuskich w Warszawie, która od roku 1780 stała się polską biblioteką narodową. Jedna z największych bibliotek świata drugiej połowy XVIII wieku, jedna z pierwszych w Europie (pierwsza w Polsce), które starały się realizować zadania biblioteki narodowej, gromadząc, katalogując i udostępniając możliwie pełny zasób narodowego piśmiennictwa.
Fundatorami byli bracia – biskupi Józef Andrzej (wielki bibliofil i bibliograf) i Andrzej Stanisław Załuscy (wielki mecenas i organizator). Biblioteka została otwarta dla publiczności 8 sierpnia roku 1747 w pałacu Daniłowiczowskim.
Po upadku Insurekcji Kościuszkowskiej zbiory Biblioteki zostały zrabowane przez Rosjan i wywiezione w okresie od grudnia roku 1794 do stycznia roku 1795 na rozkaz Katarzyny II do Petersburga, gdzie stały się w roku 1814 zrębem ... Cesarskiej Biblioteki Publicznej (obecna nazwa – Rosyjska Biblioteka Narodowa)!
Liczący 400 tysięcy tomów, 20 tysięcy rękopisów i 40 tysięcy rycin zbiór doznał uszczuplenia w czasie transportu do Petersburga. Na miejsce dotarło tylko 260 tysięcy woluminów, 11 tysięcy rękopisów i 24 500 rycin - resztę rozkradli przewożący ją różnego szczebla urzędnicy i oficerowie...
Po I wojnie światowej zbiory dawnej Biblioteki Załuskich zostały częściowo zwrócone w latach 1921–1934 na mocy traktatu ryskiego. Stopniowo włączane od roku 1928 do Biblioteki Narodowej, uległy w znacznej części zniszczeniu w roku 1944,i to nie podczas Powstania Warszawskiego lecz zostały podpalone przez wojska niemieckie po powstaniu, w ramach niszczenia Warszawy zgodnie z rozkazem Hitlera.
Na fot.: Zygmunt Vogel, "Widok biblioteki Załuskich", 1801.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz