x.com/Sebasti0095101
Jedną z postaci, która ryzykując własnym życiem uwolniła rannego Tadeusza Jasińskiego z sowieckiego czołgu była Grażyna Lipińska z d. Sokołowska herbu Gozdawa ps. „Danuta” - kobieta wyjątkowa.
Na świat przyszła 12 kwietnia 1902 r. w Warszawie, jednak w dzieciństwie wyjechała do ojca do Lwowa, gdzie podjęła naukę w Państwowym Żeńskim Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego. Mając 16 lat początkowo jako harcerka, a następnie jako żołnierz Polskiej Organizacji Wojskowej – brała udział w obronie Lwowa. Później także w bitwie Warszawskiej. W okresie II RP podjęła studia. Chemiczka, nauczycielka, bibliotekarka, uczestniczyła również w III powstaniu śląskim.
Po agresji III Rzeszy na Polskę została mianowana szefową Pogotowia Społecznego w Grodnie. Po ataku Sowietów na Polskę brała udział w organizacji obrony miasta przed Armią Czerwoną. W listopadzie 1939 r. aresztowana przez NKWD, została uwięziona w Mińsku i skazana na 10 lat łagrów i 15 lat zsyłki.
Po ataku Niemiec na ZSRS przeszła wraz z innymi więźniami NKWD drogę śmierci Mińsk-Czerwień. W Czerwieniu (Ihumeniu) wraz z kilkuset osobami, które podały się za więźniów kryminalnych została wypuszczona przez konwojentów i po kilku tygodniach pieszej wędrówki przedostała się do Warszawy, gdzie podjęła działalność w Związku Walki Zbrojnej (później Armii Krajowej). W okupowanej Warszawie uczyła w szkole handlowej i odzieżowej, uczestniczyła w tajnym nauczaniu. W 1942 r. została skierowana przez Komendę Główną ZWZ/AK do Mińska jako zastępca szefa ekspozytury białoruskiej wywiadu dalekiego zasięgu KG ZWZ/AK.
Wiosną 1944 r. komendant główny Armii Krajowej odznaczył ją Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari. Tego samego roku w lipcu, po zajęciu Mińska przez Armię Czerwoną, została ponownie aresztowana przez NKWD i oskarżona o szpiegostwo na rzecz Wielkiej Brytanii (skazana na 6 lat łagru). W 1950 r. postawiono ją ponownie przed sądem, tym razem w Wilnie i otrzymała wyrok 25 lat łagrów. Była w tym czasie parokrotnie przetrzymywana w więzieniu na Łubiance, a także w więzieniach w Wilnie i Nowosybirsku (przeszła brutalne śledztwo w więzieniu w Mińsku). Przebywała w łagrach w Bracku, Gorkim, Orszy, Nowosybirsku, Suchobezwodnej, Tajszecie i Kemerowie.
Ułaskawiona w październiku 1956 r. wróciła do Polski. Podjęła pracę w Bibliotece Głównej Politechniki Warszawskiej, gdzie pracowała przez 20 lat (do emerytury). Była przewodniczącą Komisji Historii Kobiet w Walce o Niepodległość. Autorka wyjątkowej książki – dokumentu pt. "Jeśli zapomnę o nich...”, będącej wspomnieniem z lat wojny i zesłania, wydanej po raz pierwszy w Paryżu w 1988 r. W 1980 r. wstąpiła do NSZZ „Solidarność”. W maju 1992 r. została patronką 17 Rozwadowskiej Drużyny Harcerek. Przed śmiercią często odwiedzała harcerki.
Podpułkownik Wojska Polskiego Grażyna Lipińska zmarła 30 listopada 1995 r. w Warszawie w wieku 93 lat. Została pochowana z asystą wojskową na cmentarzu przy kościele św. Katarzyny na Służewie w Warszawie. Na jej pogrzebie był sztandar Szczepu harcerskiego Leśne Plemię działającego w Rozwadowie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz