Rudolf Modrzejewski

 Polonijna Agencja Informacyjna

RUDOLF MODRZEJEWSKI - INŻYNIERYJNY GENIUSZ Z AKTORSKIEJ RODZINY

27 stycznia 1861 r. w Bochni, urodził się Rudolf Modrzejewski.

Geniusz inżynierii, pionier w budowie nowoczesnych mostów wiszących. Połączył stany Ameryki tworząc 40 mostów na największych rzekach Ameryki Północnej. Wykorzystuje nowoczesną technologię i materiały: innowacyjne stopy stali, zbrojony beton do budowy przęseł, sprężyste stalowe pylony zamiast murowanych wież przekraczał granice mostownictwa i wyobraźni.

Zaczęło się wszystko niełatwo. Urodzony w Bochni Rudolf zwany Dolciem, wczesne dzieciństwo spędza w teatralnych garderobach swojej matki Heleny Modrzejewskiej. Jego rodzice będący w nieformalnym związku rozstają się, a on zostaje porwany przez ojca Gustawa Zimajera. Po kilku latach matce udaje się wykupić syna. W wieku 4 lat chłopiec bierze do ręki śrubokręt i rozbiera na części zamek w drzwiach. Gdy kończy czternaście marzy o udziale w budowie projektowanego Kanału Panamskiego. Kilkanaście lat później zbuduje swój pierwszy most w Stanach Zjednoczonych.

O wyjeździe za ocean w 1876 decydują aktorskie ambicje Modrzejewskiej – wkrótce spełnione. Rudolf szybko uczy się angielskiego i zostaje Ralphem Modjeskim, ale tylko dla Amerykanów. W jego domu mówi się wyłącznie po polsku i kultywuje tradycje wigilijne. Helena piecze bułeczki z nadzieniem, które nauczyła się przyrządzać podczas pracy w pierwszej w Krakowie kawiarni z osobnym wejściem dla kobiet, należącej do jej matki. udolf kontynuuje rozpoczętą w wieku 10 lat naukę gry na fortepianie. Często ćwiczy razem ze stałym bywalcem domu Ignacym Janem Paderewskim. To jemu Helena zapisze w testamencie przepis na bułeczki.

Modrzejewski zamiast wirtuozem fortepianu zostaje "artystą betonu i stali" – jak donosi amerykańska prasa. Podejmuje studia w prestiżowej Państwowej Szkole Dróg i Mostów w Paryżu. W 1885 roku uzyskuje dyplom inżyniera z wyróżnieniem, mimo że egzaminy wstępne zdaje za drugim podejściem. Na krótko wraca do ojczyzny, by zaręczyć się z daleką kuzynką Felicją Bendówną. Ślub bierze już w Nowym Jorku, ale w polskim kościele pw. św. Stanisława. Małżeństwo będzie nieudane, ale inżynierski talent przekaże w genach synom i wnukom. Córka wybierze malarstwo.

Po powrocie do USA Modrzejewski otrzymuje posadę w biurze projektowym George’a S. Morisona. Możliwość zdobycia doświadczenia u boku wybitnego konstruktora mostów musi mu zrekompensować marne zarobki. Utrzymuje go matka, znana już w kraju z ról w dramatach Szekspira. W 1893 zaczyna pracę na własny rachunek. W Chicago zakłada firmę konstrukcyjną, istniejącą do dziś pod nazwą Modjeski & Masters. Otwiera filie w Nowym Jorku i Nowym Orleanie. Trzy lata później łączy stany Iowa z Illinois, budując dwupoziomowy most na rzece Missisipi. Górą biegnie linia kolejowa, dołem – droga samochodowa. Przęsło obrotowe otwiera przestrzeń dla przepływających statków. Sukces powtarza kratowym mostem wspornikowym w Thebes. Rusza lawina pochlebstw i zleceń.

Stowarzyszenie Techników uznaje go za inżyniera roku 1903. Amerykanie w ankiecie prasowej tytułują "najwybitniejszym budowniczym mostów". Po latach David Plowden porówna jego konstrukcje do stalowych katedr, będących pomnikami amerykańskiej rewolucji przemysłowej. "Napoleon budowy mostów" – napiszą dziennikarze. Modrzejewski buduje blisko 40 mostów na największych rzekach kontynentu. Z pozycji inżyniera awansuje na eksperta. Swoją wiedzą dzieli się w publikacjach naukowych. Wydana w 1913 roku rozprawa na temat projektowania wielkich mostów staje się klasykiem. Tytuł doktora inżynierii uzyskuje na Uniwersytecie Illinois, a doktorat honoris causa – na Politechnice Lwowskiej. Trzykrotnie otrzymuje nagrodę od American Institute of Steel Construction, a także: Medal Franklina, John Fritz Gold Medal, Washington Award. Od rządu francuskiego – krzyż orderu Legii Honorowej. Od polskiego – nagrodę na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu.

Umiera w swoim domu w USA, to co pozostawił trwa do dzisiaj.

Czytaj więcej #PAI http://pai.media.pl/pai_wiadomosci.php?id=25004