23 stycznia minęła 106. rocznica agresji Czechosłowacji na Polskę i rozpoczęcia czeskiej okupacji Śląska Cieszyńskiego

 

WojnawKolorze

@wojnawkolorze

TRAGEDIA POLAKÓW NA ZAOLZIU 23 stycznia minęła 106. rocznica agresji Czechosłowacji na Polskę i rozpoczęcia czeskiej okupacji Śląska Cieszyńskiego. Robiłem już o tym nitkę. Dzisiaj - kontynuacja. Czyli jak Czesi gnębili Polaków na Zaolziu przez następnych dziewiętnaście lat. 1/

Słowem przypomnienia, 23 I 1919 r. oddziały czechosłowackie ppłk Josefa Šnejdárka dokonały inwazji na Śląsk Cieszyński, łamiąc graniczne porozumienie z XI 1918 r. Dokonały przy tym szeregu brutalnych zbrodni wojennych, mordując jeńców, maltretując cywilów i dobijając rannych. 2/

28 stycznia Polacy wydali Czechom walną bitwę pod Skoczowem. Choć dwudniowa bitwa pozostała nierozstrzygnięta, zwróciła ona wreszcie uwagę Ententy, która nakazała wstrzymanie walk, co nastąpiło 31 stycznia. Polakom udało się tym samym zablokować marsz Czechów na Bielsko. 3/

3 lutego 1919 r. Roman Dmowski i szef czechosłowackiego MSZ, Edvard Beneš podpisali umowę z Ententą, na mocy której o przyszłości Śląska Cieszyńskiego zadecydować miała konferencja pokojowa. Jednak Czesi nie zamierzali się wycofywać i ataki z ich strony trwały aż do 24 lutego. 4/

27 września 1919 r. Ententa zadecydowała, że na Śląsku Cieszyńskim, Spiszu i Orawie dojdzie do plebiscytu. Mieszkańcy mieli zadecydować demokratycznie, do którego kraju chcą przynależeć. Czesi wpadli w furię, wiedząc, że przegrają - na Śląsku większość (55 %) stanowili Polacy. 5/

Momentalnie rozpętali terror przeciwko polskim aktywistom plebiscytowym. Czescy bojówkarze, osłaniani przez czeską żandarmerię, wpadali na polskie wiece i rozbijali je pałkami. Polskich agitatorów zastraszano. Jeśli przy kimś znaleziono polską ulotkę - groziło mu aresztowanie. 6/

Akcjom zastraszania towarzyszyły też tzw. rugi. Czesi zastraszali i wypędzali na polską stronę linii demarkacyjnej nauczycieli, księży, dziennikarzy, aktywistów, wraz z rodzinami. W samym maju 1920 r. wypędzono 3 tys. osób. Zakazano też wszelkich zabaw i przedstawień polskich. 7/

26 lutego 1920 r. do kancelarii urzędu parafialnego Błędowice wrzucono dwa granaty ręczne. Takie ataki stały się codziennością w zdominowanych przez Polaków wsiach: w Łazach, Orłowej, Suchej, Porębie. W odpowiedzi na czeski terror, powstały polskie organizacje konspiracyjne. 8/

Ale każdy polski atak odwetowy Konfederacji Śląskiej i Tajnej Organizacji Wojskowej wywoływał represje - których nie było przy czeskich atakach - ze strony Ententy. Szczególnie proczescy byli Francuzi, którzy mieli swój interes - nabyli 60 % udziałów wielkiej huty w Trzyńcu. 8/

A Polska? Polska nigdy nie zapomniała o swoich rodakach. Nawet na minutę. Z polskiej strony szmuglowano polskie gazety i książki. 25 lutego 1934 r. burmistrz polskiego Cieszyna, dr Władysław Michejda, przypomniał czeską agresję i oskarżył władze czeskie o wyniszczanie polskości na Zaolziu. 28 października 1934 r. w polskim Cieszynie odsłonięto pomnik „Nike cieszyńskiej”. Formalnie upamiętniał on poległych polskich legionistów z 1914 r., jednak postać Ślązaczki, mierzącej mieczem w stronę Olzy - była aż nadto czytelna. 21/

7

Zaolziańscy Polacy wierzyli, że ich ukochana Rzeczpospolita kiedyś powróci, że nie zostawi ich na pastwę antypolskiego reżimku znad Wełtawy. I widząc takie obrazki, gdy generał Władysław Bortnowski, dowódca Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Śląsk” był witany w październiku 1938 roku jak bohater - kwiatami, polskimi flagami i łzami szczęścia - łatwiej pojąć tragedię naszych rodaków zza Olzy. I zamknąć usta wszystkim mlaskającym coś o „polskiej hańbie Zaolzia”. 22/22