27.02.493 r.
Dwa dni po kapitulacji Rawenny podpisano układ na mocy którego król Italii (rex italiae) Odoaker miał się podzielić władzą w kraju ze zwycięskim wodzem Ostrogotów Teodorykiem Wielkim.
W czasach starożytnych Italia stała się zaborcą, dokonującym ekspansji we wszystkich możliwych kierunkach świata, zaś w czasach wczesnego średniowiecza stała się terenem napływu obcych ludów. Gdy pod koniec V wieku upadało cesarstwo zachodniorzymskie, na terytorium Italii wkraczały coraz to nowe plemiona germańskie, rozbite zazwyczaj przez silniejsze związki plemienne (np. Skirowie, Goci). W 476 roku jeden z takich germańskich wodzów, Odoaker, do niedawna pozostający na służbie dworu raweńskiego (cesarze zachodniorzymscy od dawna nie rezydowali już w Rzymie), zdetronizował Romulusa Augustulusa, czyniąc go ostatnim cesarzem rzymskim na Zachodzie. Odtąd Odoaker mądrze zarządzał Półwyspem Apenińskim aż do 493 roku, przyłączając do swego państwa terytoria w Dalmacji i dawnej Recji. Co ciekawe, Odoaker uznawał zwierzchnictwo dworu konstantynopolitańskiego.
W owym 493 roku władza Odoakra upadła. Stało się to z przyczyny wkroczenia do Italii Ostrogotów, rządzonych przez sprytnego króla Teodoryka, którego potomni obdarzyli przydomkiem Wielkiego. On to, za namową cesarza wschodniorzymskiego, Zenona, zazdrosnego o pomyślne rządy Odoakra nad Italią, a także chcącego pozbyć się niebezpiecznych "sojuszników" ostrogockich z Bałkanów, napuścił Teodoryka do zaatakowania germańskiego "wroga". Zapewne cesarz zdawał sobie sprawę, iż Teodoryk nie będzie miał w zamiarze oddać mu władzy nad Półwyspem Apenińskim, ale bezpieczeństwo cesarstwa wschodniego było znacznie cenniejsze. Oficjalnie jednak nadał Teodorykowi namiestnictwo nad Italią, co w przyszłości pozostawiało pole do ewentualnych roszczeń wschodniorzymskiego imperium. Tak więc dziwnym trafem, władca ostrogocki będąc królem, niejako był urzędnikiem cesarstwa wschodniego!
Po dość sprawnym rozbiciu wojsk Odoakra i oblężeniu go w Rawennie, Teodoryk zawarł z Odoakrem sojusz, w wyniku którego mieli współrządzić Italią. Słowa tego nie zamierzał jednak dotrzymać - Teodoryk podstępnie zabił Odoakra w czasie uczty. Następnie król ostrogocki przystąpił do konfiskaty ziem dawnych zwolenników swego poprzednika. Bardzo hojnie nadawał zagarnięte majątki swym zaufanym dowódcom, ustalił też wysokość podatków pobieranych na rzecz państwa ostrogockiego. Ponadto stosował podwójny system prawny, inny dla tubylców, inny dla swych germańskich poddanych. Tak więc dawna ludność rzymska posługiwała się prawem ustalonym jeszcze przez cesarzy, zaś Ostrogoci - swym prawem zwyczajowym. Ostrogoci byli arianami, niemniej król liczył się z opozycją katolicką, na czele której stali papieże rzymscy. Usiłował więc nie ingerować w spory religijne, wykazując przy tym tolerancję wobec katolickich poddanych. Taką postawę wspomagał brak zainteresowania dworu konstantynopolitańskiego w sprawy religijne na Półwyspie, gdyż sami cesarze zajęci byli takimi sporami w swoim państwie, popierając monofizytów (pogląd uznający bosko-ludzką naturę Chrystusa). Teodoryk rezydujący w Rawennie, rządził Italią przez trzydzieści długich lat pokoju. Wykorzystując liczne potomstwo, Teodoryk prowadził sprytną politykę matrymonialną, koligacąc swoich krewnych i potomków z wszystkimi dworami nowej Europy - Frankami, Wizygotami, Swebami, Wandalami, Burgundami i Alamanami.
Ostrogoci, początkowo jako cesarscy sojusznicy, najgęściej zasiedlili północ i centrum półwyspu, zajmując część włości rzymskich właścicieli ziemi, zmuszając ich przy tym do oddawania sobie 3 części zbiorów. Bardzo szybko, już jako współwłaściciele gruntów, zaczęli zajmować coraz więcej ziem italskich. Podział ziemi nie odbywał się jednak wszędzie, w wyniku czego nadal istniały dawne ogromne latyfundia arystokracji rzymskiej. Wśród Ostrogotów bardzo szybko wytworzyła się arystokracja, dążąca do integracji z dawną rzymską warstwą panującą. Idąc jej na rękę, Teodoryk zachował dawne rzymskie podatki, cła i monopole, lekko modyfikując pozostałości rzymskiej administracji.
Po śmierci Teodoryka w 526 roku, sytuacja jego państwa skomplikowała się. Przedstawiciele dynastii królewskiej popadli w spory między sobą, osłabiając jedność państwa. Gdy w 527 roku na dworze cesarskim w Konstantynopolu zasiadł Justynian I Wielki, sytuacja państwa ostrogockiego znacznie się pogorszyła. Justynian wykazywał wielkie ambicje, narzucając swoim poddanym program restytucji dawnego imperium rzymskiego. Młody cesarz zaczął mieszać się w spory dynastyczne na dworze raweńskim, co stało się przyczyną wybuchu wojny. Wojska Justyniana dowodzone najpierw przez Belizariusza, a następnie przez Narsesa, co rusz przewalały się po Italii, przynosząc jej spustoszenie i upadek. Po kilkudziesięciu latach walki, władza ostrogocka w Italii upadła ostatecznie. W 555 roku Teja, ostatni władca Ostrogotów, został pokonany, a Italia została włączona do administracji cesarskiej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz