Feliks Koneczny. Dzieła zebrane
„Głównym objawem życia narodu są kultury, które on wytwarza. Cywilizacja narodu nie jest bowiem wcale czymś jednolitym, lecz zharmonizowaną różnolitością i nie stanowi jednej ogólnej kultury, lecz składa się z kilku kultur. Weźmy za przykład pierwszą Anglię. Tam wszystkie warstwy narodowe pracujące mają wprawdzie pewne wspólne rysy, i te stanowią wraz z istotnymi narodowości cechami to, co zowiemy angielską cywilizacją. Ale na tym tle jest kilka odrębnych kultur, i to z ogromnymi różnicami. Pojęcia, przyzwyczajenia i kształt materialnego życia lorda angielskiego jest zupełnie inny od wiejskiego szlachcica, bo ten land-lord nie bierze sobie nawet w niczym za wzór lorda właściwego; wie, że tamten co innego, a on co innego, że każdy sobie, i nie małpuje go też w niczym. Mieszczanin angielski ma już z dawna tradycję odrębnej kultury; wszak już z początkiem XVIII wieku była nawet osobna literatura mieszczańska w Anglii. W ciągu zaś XIX wieku powstała tam odrębna kultura robotnicza; można ją śmiało nazwać kulturą, gdyż rzeczywiście posiada wszystkie a wszystkie jej pierwiastki (...). Historia angielska mówi nam tylko o zamarłych kulturach, na przykład literatura angielska, zwłaszcza XVIII wieku, zawiera mnóstwo śladów odrębnego zupełnie świata duchownych anglikańskich; zniknęła kultura ich, połączywszy się zupełnie z mieszczańską”.
F. Koneczny, „Konserwatyzm chłopski”, t. IV „Dzieł zebranych”.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz