04.08.1392 r.
Król Władysław II Jagiełło i jego brat stryjeczny Witold Kiejstutowicz zawarli ugodę w Ostrowie.
...Spotkanie Jagiełły z Witoldem nastąpiło w Ostrowie (prawdopodobnie na Podlasiu). W tej to miejscowości 4 sierpnia 1392 r. została zawarta tak zwana ugoda ostrowska, zakończona wystawieniem trzech aktów. W pierwszym z nich Witold, tytułujący się „dux Lituaniae" i „dominus Trocensis", wyznaje, że król Władysław, jego brat i pan, przebaczywszy przewiny, zwrócił mu zabraną ojcowiznę i obdarował nowymi ziemiami. W zamian on, Witold, ślubuje „pozostać wieczyście w związku z Królestwem Polskim i Koroną Polską, i królową polską Jadwigą, nie znać nigdy żadnej innej zwierzchniczki i pani nad nią, lecz owszem przykładać się wszelkimi siłami do jej czci, pożytku, uwielmożenia i sławy, jako też bronić ją, zasłaniać i ostrzegać od wszelkich nieprzyjaciół i przeciwników". Dwa pozostałe dokumenty zostały wydane w imieniu małżonki Witoldowej, księżnej Anny. W jednym zaręczała ona to samo, co jej mąż, a w drugim poręczała, że Witold niezmiennie dochowa wiernie swych przyrzeczeń i zobowiązań. W wyniku ugody ostrowskiej - twierdzi Długosz - Jagiełło „złożywszy Jaśka z Oleśnicy z wielkorządztwa Litwy, oddał jej zarząd księciu Witoldowi", a nadto „wszystkie ziemie Litwy i Rusi wraz z należącymi do nich zamkami poddał pod zwierzchnią jego władzę". Według Długosza więc Witold został wielkorządcą, czyli namiestnikiem Jagiełły w wielkim księstwie. Odmiennie opisuje to porozumienie latopis Witoldowy: „Weź sobie - miał powiedzieć do Witolda Jagiełło - wielkie księstwo, stolec stryja swego wielkiego księcia Olgierda i ojca swego wielkiego księcia Kiejstuta". Z relacji latopisu litewskiego wynikałoby, że Witold został wówczas wielkim księciem litewskim. Jeszcze inaczej ujął rzecz kronikarz krzyżacki Posilge pisząc, iż Jagiełło ze Skirgiełłą obiecali Witoldowi „wszystkie ziemie, które przedtem należały do jego ojca Kiejstuta". Źródło ruskie natomiast lakonicznie zapisało, że „siadł na kniażeniu w Litwie kniaź Witold Kiejstutowicz". Te trzy zasadniczo różne punkty widzenia na stanowisko Witolda w Litwie po ugodzie ostrowskiej można pogodzić następująco: Witold jako władca Trok zarządzał w imieniu Jagiełły całym państwem litewskim. Tytułu wielkiego księcia litewskiego jednak wówczas nie otrzymał, był tylko Dux Lituaniae, podczas gdy tytuł Magnus Dux Lituaniae Jagiełło zatrzymywał wyłącznie dla siebie, ale rządy Litwą powierzył Witoldowi. Czynił to z pewnym wyrachowaniem: Witold prócz córki Zofii nie miał dzieci, więc po nim Litwa przechodziła tak czy owak w ręce Jagiełły i jego spodziewanego potomstwa. Wynosił też Witolda, jak utrzymuje Długosz, w przekonaniu, „że był mężem dzielnego i w działaniu wielce obrotnego umysłu i że nikogo nie było zdolniejszego do rządzenia Litwą i podźwignięcia jej z upadku i nieszczęść przez wojny ostatnie zrządzonych". Na ugodzie ostrowskiej skończył się w zasadzie 15-letni (1377-1392) okres rządów Jagiełły w Litwie..."
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz