Klub Miłośników Historii Polski
6 marca 1942 roku w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau zmarł profesor Roman Rybarski (ur. 3 sierpnia 1887 r. w Zatorze), wybitny uczony, historyk, ekonomista i polityk, czołowy działacz Stronnictwa Narodowego. Był posłem na Sejm II RP (1928–1935), dyrektor Departamentu Skarbu Delegatury Rządu na Generalne Gubernatorstwo na początku 1941 roku.
Od roku 1906 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie związał się z ruchem narodowym, działał w Związku Młodzieży Polskiej. Był członkiem Ligi Narodowej w 1910 roku. Od roku 1916 wydawał miesięcznik "Rok Polski" o tematyce społeczno-gospodarczej. W roku 1917 został profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W latach 1919–1921 pełnił różne funkcje (podsekretarz stanu, wiceminister) w ministerstwach gospodarczych, następnie porzucił działalność polityczną dla pracy naukowej, w latach 1920–1923 na Politechnice Warszawskiej, a następnie na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie objął Katedrę Skarbowości.
W roku 1923 na zlecenie Władysława Grabskiego przygotowywał projekt statutu Banku Emisyjnego, a w roku 1924 redagował ostateczny projekt ustawy o Banku Polskim i po jego powołaniu wszedł w skład pierwszej Rady Banku. Po zamachu majowym powrócił do aktywnej polityki. Wszedł do władz Obozu Wielkiej Polski, a od roku 1928 do 1935 roku zasiadał w Sejmie (II i III kadencji), gdzie pełnił funkcję prezesa klubu Stronnictwa Narodowego. Po uchwaleniu Konstytucji kwietniowej wraz z całym stronnictwem zbojkotował wybory parlamentarne i dalszą działalność polityczną prowadził poza parlamentem. Po wojnie obronnej 1939 roku uczestniczył w tworzeniu struktur Polskiego Państwa Podziemnego jako dyrektor departamentu skarbu.
Aresztowany przez Gestapo w maju 1941, osadzony na Pawiaku. 23 lipca 1941 roku został wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. W transporcie liczącym 350 innych więźniów znajdowało się również wielu wybitnych Polaków jak jedenastokrotny mistrz Polski w biegach długodystansowych Józef Noji, rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego Witold Staniszkis, polityk PPS Adam Kuryłowicz, publicysta Piotr Kownacki. W Auschwitz Rybarski był jednym z organizatorów ruchu oporu. Zmarł 5 lub 6 marca 1942 roku. W literaturze i źródłach podaje się dwie przyczyny zgonu: z powodu choroby (angina bądź dyzenteria), albo rozstrzelanie, za uczestnictwo w obozowym ruchu oporu.
Był zdecydowanym zwolennikiem umiarkowanego liberalizmu. Głosił konieczność: stałości prawa gospodarczego i niskich podatków, nienaruszalność własności prywatnej, szkodliwość: przymusowych ubezpieczeń społecznych, monopoli i koncesji. Uznawał 3 formy wspierania gospodarki przez państwo. Były to uwzględnienie interesów prywatnych z interesem publicznym, tworzenie ogólnych warunków rozwoju gospodarczego oraz popieranie korzystnych dla ogółu inicjatyw prywatnych oraz uzupełnienie działalności gospodarczej prywatnej. Odnośnie do kredytów opowiadał się za odpaństwowieniem kredytu, oddanie go w ręce prywatne, lecz oparte na zasadach opłacalności. W kwestiach kredytów zagranicznych postulował branie kredytów długoterminowych, dające szanse na realizację przez państwo nowych pomysłów produkcyjnych. Wpłynęłoby to na zmniejszenie stopy procentowej, spadek kosztów produkcji i eksportu. Obcy kapitał powinien zasilać w pierwszej kolejności branże zwiększające zdolność konkurencyjną i wpływającą na bilans handlu. Zabronione miały być pożyczki na wysoki procent, jawny czy ukryty. Uznaje się go za przedstawiciela krakowskiej szkoły ekonomicznej, która łączyła dedukcyjny model nauki w badaniach ekonomicznych wraz z badaniami historycznymi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz