Legionista

Rzymski hastati art by Pablo Outeiral

Wcześni hastati, czyli sprzed 387 rokiem p.n.e., byli typowymi włócznikami, których główną bronią była włócznia (hasta). Ponadto żołnierz posiadał krótki miecz (gladius), jako broń w krótkim dystansie, owalną tarczę (później scutum) dla ochrony ciała, brązowy hełm dekorowany piórami (później tzw. galea) oraz pancerz.

Bronią zaczepną późniejszego legionisty hastati doby starć np z Celtami, Kartaginą, Macedończykami ect. były dwa pila (liczba mnoga od pilum) i miecz. Jedno pilum mierzyło ok. 1,2 m i ze względu na małą wagę służyło do rzucania na większą odległość. Drugie miało ok. 2,1 m i było znacznie cięższe, przeznaczone do miotania z bliska. Z czasem długość i ciężar obu oszczepów ujednolicały się, tak, że przed reformą Mariusza były już zapewne całkiem jednakowe. Charakterystyczną cechą pilum był bardzo długi (50 - 70 cm) metalowy grot. Przybliżony wiek służby hastati to od 17 do 24 lat. Ich centurie liczyły 60, a manipuły 120 ludzi. Taktyka hastati polegała na obrzuceniu wroga oszczepami, a następnie szybkim przejściu do walki wręcz na miecze.

Oprócz hastati którzy stawali do walki w pierwszej linii w armii rzymskiej doby republiki istniały następujące oddziały II i III linii odpowiednio principesi i triarii o których wkrótce.