27 lutego - 79 lat temu został zamordowany Edward Zajączek (1901-1942)
27 lutego - 79 lat temu został zamordowany Edward Zajączek (1901-1942)
Nauczyciel, dziennikarz, czołowy działacz Narodowej Demokracji na Podbeskidziu, kapitan Wojska Polskiego, żołnierz NOW i ZWZ.
Urodził się Ślemieniu-Lesie na Żywiecczyźnie. Uczęszczał do gimnazjów w Wadowicach i w Krakowie. Dyplom nauczyciela języka polskiego i historii uzyskał kończąc krakowskie seminarium nauczycielskie. W okresie wojny polsko-bolszewickiej walczył w 67 Pułku Piechoty i dosłużył się stopnia porucznika. W latach 1920-1925 uczył w szkołach w Łodzi.
Związał się w tym czasie trwale z ruchem narodowym. Został dyrektorem miejscowego Towarzystwa Rozwoju Życia Narodowego w Polsce "Rozwój" oraz aktywnym członkiem Związku Ludowo-Narodowego.
W marcu 1926 r. został skierowany do Bielska, gdzie objął funkcję sekretarza zarządu okręgowego partii. Przejął również kierownictwo Domu Polskiego, zasłużonej dla krzewienia polskości placówki społeczno-kulturalnej, założonej przez ks. Stanisława Stojałowskiego. Mobilizując robotników polskich z Bielska i okolic do narodowej i ekonomicznej walki z niemieckimi i żydowskimi pracodawcami, powołał Narodowy Związek Robotniczy. Był także prezesem Zjednoczenia Zawodowego „Praca Polska” i członkiem Związku Hallerczyków.
W 1927 r. został sekretarzem Ruchu Młodych Obozu Wielkiej Polski na okręg podhalański, a w 1929 oboźnym OWP na Podbeskidziu. W latach 1929-1939 kierował redakcją ogólnopolskiego miesięcznika "Młody Narodowiec", współredagował także czasopisma "Głos Robotniczy" i organ Narodowej Organizacji Kobiet "Hasło Polki".
Po rozwiązaniu OWP w 1933 r. stanął na czele Sekcji Młodych Stronnictwa Narodowego Okręgu Cieszyńsko – Podhalańskiego. Należał do liberalnych działaczy SN z kręgu Mariana Seydy i Stanisława Rymara.
Za działalność opozycyjną spotykały go szykany ze strony władz. Był obiektem napadów bojówek socjalistycznych i miejscowych Niemców. W lipcu 1935 r. trafił na trzy miesiące do Berezy Kartuskiej.
Jesienią 1937 r., w czasie rozruchów antyżydowskich w Bielsku po zabójstwie polskiego robotnika przez szynkarza, przyczynił się do uspokojenia nastrojów. Więzy przyjaźni łączyły go z żydowskim adwokatem, senatorem-socjalistą i wiceburmistrzem miasta dr. Danielem Grossem, któremu udzielał pomocy na początku niemieckiej okupacji.
Podczas kampanii wrześniowej, pomimo stopnia kapitana rezerwy, nie został zmobilizowany.
Na początku października przyjął pseudonim "Wolf" i utworzył w Bielsku podziemną organizację polityczno-wojskową "Patria", która zrzeszała młodzież oraz przedwojennych członków ugrupowań narodowych. W grudniu 1939 r. wprowadził ją do struktur Narodowej Organizacji Wojskowej, a w lutym 1940 r. podporządkował (z zachowaniem autonomii) podbeskidzki NOW Związkowi Walki Zbrojnej i został inspektorem Obwodu Bielskiego ZWZ (od Żywca po Wadowice, Oświęcim i Chrzanów).
Jednocześnie, pełniąc funkcję prezesa Okręgu Cieszyńsko-Podhalańskiego Stronnictwa Narodowego, brał udział w tworzeniu podziemnej administracji cywilnej i działał w regionalnych strukturach Delegatury Rządu RP na Kraj.
Został aresztowany przez Gestapo 21 listopada 1940 r., po rozbiciu komendy śląskiego okręgu ZWZ. W trakcie długiego śledztwa nikogo nie wydał. Został wywieziony do KL Auschwitz w grudniu 1941 r. i po 28 dniach pobytu zamordowany w bunkrze głodowym bloku nr 11.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz