Węgrów wpół do Uhrów wpół Wengrov
W kontekście naszych węgrowskich (i mazowieckich) Knapów interesująca dyskusja.
A to ciekawe, bo występowanie nazwiska z rdzeniem knap* (znane też w naszym miasteczku) jest właśnie na Pomorzu najmniejsze do połowy XVIII wieku wg. geneteki:
https://geneteka.genealodzy.pl/index.php?search_lastname=knap*&search_lastname2=&from_date=&to_date=1750&rpp1=&bdm=&w=&op=se&lang=pol&exac=1 . Przy tym znaczenie wg. Instytutu Języka Polskiego jest podobne: "od wyrazu pospolitego,
odzawodowe: Knap, od ap. knap 'tkacz, sukiennik, folusznik' Sstp, SXVI , także 'chłopiec, chłopak' MSGP; pochodzenia obcego: lub Knap, od niem. n. os. Knapp, Knappe ( :śrwniem. knappe 'młodzieniec, giermek; parobek') NGerm, Gottsch 373 ".
A ten tkacki wątek mamy zastosowany w takim wynalazku jak knap/nap (guzik typu szybki zatrzask) ?
A oto i wyjaśnienie skąd ten tkacz/folusznik: " knap, ‘tkacz’, knapski, z niem. (Tuch)knabe, Knabe, ‘czeladnik tkacki’; Knabe, obok Knappe, jak zawsze ‘chłopca’ i ‘sługę’ oznacza; pochodzenie wątpliwe(?). " Z: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego
Przy okazji multimapy z gumką zaliczyłem małe faux-pas, ponieważ zabrakło tam gumki do gumkowania, która używana jest na Kaszubach. Na mapie gumki do gumowania
pojawił się obszar Borów Tucholskich, który sporo osób mylnie wzięło za Kaszuby. Idziemy dziś za ciosem, bo słowo knap jest właśnie elementem językowym Borowiaków.
Borowiacy, zwani też Borowiakami Tucholskimi to nie regionalna nazwa borowika szlachetnego, ale grupa etniczna zamieszkująca Bory Tucholskie, nazywająca się również samemu Borusami. Ludność ta zachowała swoją wewnętrzną tożsamość, opierała się próbom pruskiej germanizacji i do dzisiaj zachowuje swoje tradycje.
Obszar używania słowa skupia się w powszechności na terenie powiatu chojnickiego, choć wysoki odsetek miałem również w Kościerzynie. Trzeba pamiętać, że niegdyś Borowiacy mówili po kaszubsku, a ich dzisiejsza mowa jest efektem wieloletniego ścierania się języka kaszubskiego i dialektu wielkopolskiego. Obszarowo możemy wyróżnić w przypadku dzisiejszego słowa również Kosznajderię czy Kociewie.
Etymologia słowa Knap prowadzi do języka niemieckiego, gdzie znajdziemy słowo der Knappe, oznaczające tak górnika, gwarka, jak i giermka. Sam przymiotnik knapp oznacza z kolei między innymi niewielki. Związek przyczynowo-skutkowy z dzieckiem wydaje się oczywisty.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz