Wydarzenie, które naszym zdaniem należy do tych "wygrzebanych" z zakamarków historii i w pewien sposób rzuca trochę inne światło na przebieg stosunków polsko-ukraińskich.
25 lutego 1920 roku prezydent Ukraińskiej Republiki Ludowej ataman Symon Petlura (zdjęcie) wydał schemat organizacyjny, na mocy którego 21 marca 1920 roku rozpoczęto formowanie 6. Siczowej Dywizji Strzelców pod dowództwem sojusznika Polaków pułkownika Marko Bezruczki, która jako jedyna ukraińska dywizja nie podlegała bezpośrednio ukraińskiemu dowództwu, a wchodziła w skład polskiej 3. Armii pod dowództwem generała Edwarda Rydza Śmigłego oraz 2. Dywizji Strzelców pod dowództwem pułkownika Ołeksandra Udowyczenki.
Obie formacje zostały utworzone na zasadzie tak zwanych "trójek", co polegało na tym, że trzy sotnie stanowiły trzon kurenia, trzy kurenie-brygady, trzy brygady- dywizji strzelców, w której skład wchodziły też brygada artylerii, pułk konny, oddziały techniczne, szpitale, sąd i tabor.
Do kwietnia 1920 roku udało się zmobilizować 1886 żołnierzy i 239 oficerów, kolejnych 800 ochotników, w tym ponad 100 oficerów, przyjęto w maju.
Szlak bojowy rozpoczęła 2 maja 1920 roku, 6 dni później wkroczyła do opanowanego przez Polaków Kijowa. Po przełamaniu frontu polskiego przez siły bolszewickie, dywizja wycofała się z Kijowa, a następnie wspólnie z 1.Dywizją Piechoty Legionów przedarła się przez linię nieprzyjaciela pod Borodzianką. Walcząc w składzie 3. Armii Rydza Śmigłego odpierała ataki bolszewików nad Uborcią i Styrem, broniąc północnego skrzydła. W sierpniu1920 roku dywizja skierowała się do Chełma, broniąc południowego skrzydła wespół z 7.Dywizją Piechoty przed naporem trzech dywizji XII Armii. Decyzją Naczelnego Dowództwa z dnia 15 sierpnia dywizja otrzymała rozkaz wzmocnienia sił armii generała Omelanowycza-Pawłenki, walczącej nad Dniestrem. Na miejsce została wysłana ostatecznie tylko jedna brygada ukraińskich żołnierzy. Pozostali żołnierze zostali skierowani do Zamościa w celu zorganizowania wspólnie z 31.Pułkiem Strzelców Kaniowskich kapitana Mikołaja Bołtucia obrony miasta przed naporem armii Siemiona Budionnego. Dowódcą obrony Zamościa został pułkownik Marko Bezruczko. Żołnierze przez trzy dni odpierali ataki bolszewickiej kawalerii, co pozwoliło Polakom na ściągnięcie dodatkowych sił i zamknięcie nieprzyjaciela w tak zwanym kotle.
We wrześniu dywizja dołączyła do sił URL nad Dniestrem, a Marko Bezruczko otrzymał awans do rangi generała chorążego. Na mocy umowy o przedwstępnych warunkach pokoju między Polską, a Rosją Sowiecką zawartą 12 października 1920 roku w Rydze, strona polska zobowiązała się do nie popierania cudzych działań wojskowych skierowanych przeciwko drugiej stronie. Oznaczało to wypowiedzenie postanowień traktatu Piłsudski - Petlura i usunięcie z terytorium Polski wszystkich jednostek niepolskich pod groźbą internowania.
Ostatecznie armia URL została pokonana w samotnej walce o niepodległość swojego kraju przez Armię Czerwoną. Zasłużona w walce o obronę polskiej niepodległości 6.Dywizja Siczowa została rozbrojona i osadzona 5 grudnia 1920 roku przez Polaków w obozie internowania nr 6 w Aleksandrowie Kujawskim. 18 marca 1921 roku podpisany został traktat pokojowy między Polską, a rządami rosyjskiej socjalistycznej federacyjnej republiki, białoruskiej socjalistycznej republiki oraz rządem ukraińskiej socjalistycznej republiki - z pominięciem rządu Ukraińskiej Republiki Ludowej.
11czerwca 1920 roku Rosjanie dokonali ostatecznej aneksji Ukraińskiej Republiki Ludowej.
/Boguś i Marta
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz